Kỹ thuật gieo hạt giống nhanh nảy mầm và cách chăm sóc cây con
SOC GARDEN xin chia sẻ về kỹ thuật gieo hạt giống và chăm sóc cây con dùng chung để quý khách tham khảo. Đối với những cây trồng có chế độ gieo trồng hay chăm sóc đặc biệt thì chúng tôi sẽ hướng dẫn cụ thể trong từng bài viết.
CHUẨN BỊ VẬT DỤNG TRƯỚC KHI GIEO
Trước khi gieo trồng hạt giống thì quý khách cần chuẩn bị những vật dụng, môi trường lý tưởng để hạt giống nảy mầm và cây non dễ dàng phát triển. Bạn có thể tham khảo những việc cần chuẩn bị ngay bên dưới.
Đất ươm và trồng cây
Cần xử lý đất hoặc chọn những loại đất đã xử lý sẵng để gieo hạt giống. Nếu gieo trồng trực tiếp ngoài vườn cần xử lý đất bao gồm: làm cỏ, cày đất phơi ải, sử dụng vôi để khử trùng,... để tránh mầm bệnh ảnh hưởng. Nếu gieo trồng bằng chậu hay thùng xốp thì có thể chọn những loại đất sạch có cung cấp trên thị trường hoặc tự phối trộn. Bạn có thể tham khảo tỉ lệ phối trộn cho từng loại cây trồng sau đây:
- Phối trộn đất trồng cây rau: Tỉ lệ 50% đất : 20% vỏ trấu : 10% tro trấu : 15% phân bò : 5% phân trùn và vi sinh, Nấm trichoderma các loại.
- Phối trộn đất trồng hoa: Tỉ lệ bằng nhau giữ tro trấu, xơ dừa và phân bò.
- Phối trộn đất trồng cây ăn quả: 40% đất đỏ (hoặc đất thịt) : 20% tro trấu : 10% xơ dừa : 30% phân bò.
Khi phối trộn đất trồng cần đảm bảo đất tơi xốp, thoát nước tốt để tránh gây ngập úng cho cây.
Những lưu ý khi ươm hạt giống
- Không quá nhiều phân, tro đốt sẽ dễ gây tình trạng thối hạt giống hoặc thối rễ cây non.
- Nên phun thuốc nấm, thuốc kiến, thuốc diệt sên để bảo vệ hạt nảy mầm không bị tấn công. Phun thuốc chống nấm 2 -3 lần trên bề mặt, sau đó phun sương tưới đẫm chất trồng trước khi gieo.
- Nếu bạn không muốn sử dụng có thể sử dụng các biện pháp như che phủ bằng lưới, hoặc các biện pháp ngăn chặn vật lý khác.
- Chất trồng ta cho vào bầu ươm, chậu nhỏ, khay ươm để có thể sẵng sàng gieo hạt giống. Nếu dùng viên nén ươm hạt thì cần ngâm viên nén vào nước 30 giây - 1 phút là có thể gieo hạt.
- Có thể trộn thêm cát vào hạt để gieo cho dễ dàng và đều đối với các hạt giống kích thước nhỏ.
KỸ THUẬT ƯƠM HẠT GIỐNG ĐẠT TỈ LỆ NẢY MẦM CAO
Xử lý hạt giống
Thông thường hạt giống sẽ được chia làm 3 nhóm và từng nhóm sẽ có cách xử lý trước khi gieo khác nhau để giúp tỉ lệ nảy mầm cao và đồng đều, cụ thể như sau:
- Hạt bọc phấn hoa: Gieo trực tiếp không cần xử lý và không bóp mạnh là vỡ lớp phấn của hạt. KHÔNG ngâm hạt đối với hạt giống bọc phấn.
- Hạt giống thô không bọc phấn:Ngâm trong nước ấm (tỉ lệ 2 sôi ,3 lạnh) trong khoảng thời gian 2-4 giờ hoặc ngâm trong nước để qua đêm. Để hạt nảy mầm nhanh có thể ủ vài ngày đến khi hạt nứt nhanh thì tiến hành gieo (tham khảo cách ủ ngay bên dưới).
- Hạt giống tỉ lệ nảy mầm thấp: Cần xử lý bằng thuốc kích thích nảy mầm (Atonik ,N3M…) vài tiếng trước khi gieo.
Cách ủ hạt giống nhanh nảy mầm
Các loại hạt giống thô không bọc phấn sau khi ngâm thì vớt ra rửa sạch chất nhờn. Sau đó cho hạt giống vào khăn giấy ăn, khăn ướt, giấy vệ sinh,... và ủ trong hộp nhựa có nắp đậy (hoặc sử dụng túi ni lông cột lại). Cần làm ẩm khăn giấy trước khi ủ (lưu ý là chỉ tưới giữ ẩm, không tưới quá nhiều nước làm hạt bị úng và hư) và hộp ủ hạt đặt ở nơi nơi thoáng mát tránh ánh nắng. Kiểm tra hộp ủ nếu thấy khô thì phun nước giữ ẩm thêm cho hạt giống, khi hạt nứt nanh thì đem gieo (tránh trường hợp mầm hạt dài ra dễ bị gẫy mầm).
Cách gieo hạt giống
Đối với hạt giống kích thước nhỏ (đường kính dưới 4mm) và hạt giống bọc phấn thì tiến hành gieo hạt trực tiếp lên chất trồng hoặc đất sau đó tưới nước là được. Lưu ý không phủ chất trồng lên hạt đối với 2 loại hạt giống này
Hạt giống lớn (đường kính trên 5mm) thì gieo hạt trên mặt đất ẩm ,phủ một lớp đất dày bằng kích thước hạt, tưới phun sương cho hạt và đất tiếp xúc với nhau.
* Lưu ý :Với hạt xứ lạnh có thể dùng 1 lớp bìa , màng bọc thực phẩm hoặc lớp kính đậy lên trên để tăng nhiệt độ và độ ẩm, kích thích hạt nảy mầm nhanh hơn.
CÁCH CHĂM SÓC CÂY NON
Khi chăm sóc cây giống con ta cần chú ý đến vấn đề ánh sáng, độ ẩm, sâu bệnh, thời gian sang chậu (cấy cây) và kỹ thuật bón phân.
Đảm bảo điều kiện phát triển cho cây con
- Đặt bầu ươm ,khay ươm hoặc viên nén ươm hạt tại nơi có ánh sáng ,tránh mưa nắng trực tiếp .Nếu vào mùa hè nên dùng lưới che chắn để bảo vệ cây non phát triển tốt nhất.
- Cần quan sát độ ẩm thường xuyên ,dùng bình phun sương tưới nước không để đất bị khô. Không nên tưới cây vào buổi tối để tránh sinh nấm bệnh, không tưới quá nhiều nước trong 1 lần để tránh cho cây khỏi bị úng. Tốt nhất nên tưới nước vào buối sáng.
Thời gian cấy cây non
Khi cây con được 5-7 lá thật hoặc rễ thò ra ngoài khỏi khay ươm hoặc vật liệu ươm hạt thì có thể chuyển sang chậu lớn hoặc cấy ra vườn (cần đảm bảo khoảng cách để cây phát triển và lưu thông không khí tốt). Đối với rau non nên tỉa thưa và chia khoảng cách trồng để cây phát triển với kích thước lớn nhất.
Bón phân cho cây non
Đối với cây con thì bộ rễ vẫn chưa đủ mạnh để hấp thu phân bón có hàm lượng dinh dưỡng cao nên bạn có thể cân nhắc sử dụng phân bón qua lá cho cây và chỉ dùng với hàm lượng giảm đi 1/2 hoặc 1/3. Bón định kì 7 -10 ngày /lần và khi cây lớn có thể tăng dần liều lượng.
Phòng ngừa sâu bệnh
Thường xuyên theo dõi cây ở giai đoạn này vì cây rất dễ bị sâu bệnh và nấm tấn công. Có thể phun phòng nấm và sâu bệnh bằng thuốc dạng vi sinh định kỳ 1 tuần 1 lần.